Systemisch werken in bedrijven; inzicht in de onzichtbare krachten binnen organisaties
Systemisch werk -ofwel organisatie- en teamopstellingen- is een krachtige methode die inzicht biedt in de verborgen dynamieken en onderlinge verhoudingen die vaak ongemerkt van invloed zijn op organisaties, teams en individuen. Het legt de oorzaak bloot van hardnekkige patronen, stagnatie in teamdynamiek of kan ondersteuning bieden bij een belangrijke organisatiewijziging of toekomstscenario’s onderzoeken. Systemisch werk en systemisch coaching is een krachtige tool die managers en leiders kan helpen om onzichtbare factoren aan het licht te brengen en een basis te leggen voor duurzame verandering.
Wat is systemisch werken?
Systemisch werk, ook wel bekend als opstellingenwerk, heeft zijn wortels in het familieopstellingenwerk van de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger. De methode is oorspronkelijk ontwikkeld om familiepatronen en -dynamieken te onderzoeken en heeft zich later uitgebreid naar andere contexten, zoals organisaties en teams. Door systemisch werk worden verborgen krachten zichtbaar gemaakt die vaak voelbaar, maar niet direct tastbaar zijn. In bedrijven kunnen deze dynamieken in de onderstroom van grote invloed zijn op samenwerking, resultaten, welzijn en de bedrijfscultuur.
Het systemische perspectief kijkt naar organisaties en teams als systemen. Elk individu in een team draagt bij aan een groter geheel, en binnen dit geheel zijn zichtbare en onzichtbare invloeden van kracht die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor cultuur en succes van organisaties. Systemisch werk maakt het mogelijk onderlinge verbanden en belemmeringen zichtbaar te maken en zo kunnen managers en leiders deze op een constructieve manier aanpakken.
Hoe werkt systemisch werken?
Systemisch werk gebeurt vaak in de vorm van een opstelling. Tijdens een opstelling wordt een vraagstuk van de organisatie of het team “opgesteld” met behulp van mensen (representanten) of objecten. Representanten kunnen de medewerkers zelf zijn (dan noemen we het systemische teamcoaching) of er wordt gebruik gemaakt van externe representanten die geen deel uitmaken van de organisatie. De verschillende functies en elementen die belangrijk zijn voor het vraagstuk worden opgesteld in de ruimte, waarbij de representanten de positie en onderlinge verhoudingen innemen die symbool staan voor de dynamiek in het systeem. Door deze visuele en fysieke representatie worden verborgen patronen zichtbaar en ontstaat ruimte voor verandering.
Er zijn verschillende vormen van opstellingen mogelijk, zoals:
- Organisatie- en teamopstellingen: Dit type opstelling is gericht op het blootleggen van dynamieken binnen een bedrijf of team en wordt uitgevoerd met externe representanten. Lees meer over onze aanpak met organisatie- en teamopstellingen.
- Systemische teamcoaching: Dit type systemisch werk wordt uitgevoerd met medewerkers zelf, zij representeren voor de functie die zij zelf daadwerkelijk bekleden. Dit is een krachtige manier om het collectieve bewustzijn in het team op bepaalde thema’s te vergroten.
- Individuele sessie met systemisch werk: Deze opstellingen richten zich op persoonlijke vraagstukken in relatie tot het bedrijfsvraagstuk en zijn vaak gericht op leiderschap en individuele groei. Meer weten? Ontdek de mogelijkheden met executive coaching.
Het effect van systemisch werken binnen bedrijven
Systemisch werken biedt diverse voordelen voor organisaties, teams en individuen:
- Inzicht in onderliggende patronen: Systemisch werken brengt onzichtbare patronen en dynamieken aan het licht die normaal gesproken moeilijk te identificeren zijn.
- Doorbreken van blokkades: Door deze patronen zichtbaar te maken, kunnen hardnekkige blokkades en verstoringen worden aangepakt en doorbroken.
- Verbetering van teamdynamiek: Opstellingen helpen om de samenwerking binnen teams te versterken door inzicht te geven in onderlinge verhoudingen en beïnvloedende factoren.
- Diepere persoonlijke ontwikkeling: Voor individuen biedt systemisch werk een unieke mogelijkheid om persoonlijke barrières te herkennen en los te laten, wat zowel het persoonlijke leven als het werk ten goede komt.
- Toepasbaar op diverse vraagstukken: Systemisch werken is breed toepasbaar en kan helpen bij vraagstukken zoals leiderschap, conflicten, teamcohesie, cultuurdoorbraken en organisatieontwikkeling.
Toepassingen van systemisch werk in bedrijven
Systemisch werk kan een waardevol hulpmiddel zijn in diverse situaties binnen organisaties:
- Cultuurverandering: Organisaties die een sterke, positieve bedrijfscultuur willen ontwikkelen, kunnen systemisch werk inzetten om onbewuste dynamieken en patronen te transformeren.
- Leiderschapsontwikkeling: Voor leiders kan systemisch werk inzicht geven in persoonlijke belemmeringen en leiderschapskwaliteiten die invloed hebben op de organisatie.
- Conflictbeheer: Teamopstellingen zijn effectief bij het identificeren en oplossen van conflicten door een helder beeld te geven van de onderlinge dynamiek.
- Teamcohesie en samenwerking: Door onderliggende verhoudingen zichtbaar te maken, kan systemisch werk bijdragen aan een betere samenwerking en een hechter team.
Lees meer over de toepassingen voor systemisch werk in organisaties in de blog ‘Voor welke vraagstukken kan een organisatieopstelling worden ingezet?’
Voorbeelden uit de praktijk
Veel bedrijven hebben al gebruikgemaakt van systemisch werk om groei te bevorderen. Hieronder enkele voorbeelden van hoe organisaties baat hebben gehad bij opstellingen:
- Doorbreken van stagnatie: Een team dat telkens tegen dezelfde obstakels aanliep, ontdekte via een teamopstelling dat een oud conflict uit het verleden nog steeds invloed had. Dit inzicht bracht een doorbraak in de samenwerking.
- Leiderschapsontwikkeling: Een leidinggevende vond het moeilijk om beslissingen door te zetten. In een opstelling werd zichtbaar dat loyaliteit aan een oud team nog onbewust invloed had. Dit gaf hem de ruimte om zelfverzekerder keuzes te maken.
Ben je benieuwd hoe systemisch werken jouw bedrijf kan helpen bij specifieke vraagstukken? Ontdek de voordelen van onze organisatie- en teamopstellingen of leer meer over executive coaching.
Systemisch werk ervaren? Zet de eerste stap!
Systemisch werken biedt waardevolle inzichten en maakt de weg vrij voor blijvende groei en ontwikkeling. Of je nu meer wilt weten over de onderstroom binnen je team of je persoonlijke leiderschap wilt versterken, wij staan klaar om je te begeleiden in dit proces.
Wil je eerst zelf ervaren wat systemisch werk voor jouw organisatie kan betekenen? Bezoek onze ééndaagse sessie voor organisatie- en teamopstellingen. Of plan direct een afspraak om te ontdekken hoe organisatieopstellingen jouw organisatie naar een hoger niveau kunnen tillen.